Avrupa Birliği Gıda Uyarı Sistemi RASFF’ten yapılan duyuruya göre Hollanda’ya ihraç edilen ve markası açıklanmayan atıştırmalık ürünlerde yüksek oranda toksik maddeye rastlandı. RASFF duyuru sistemi üzerinden yapılan 2025.0467 no’lu duyuruya göre ürünlerde yüksek oranda 3-MCPD ve glisidil esterleri bileşenlerine rastlandığı açıklanırken, ayrıca ürünlerde izinsiz şekilde çocuklarda hiperaktiviteyi tetiklemesiyle bilinen E110 kodlu Sunset Yellow isimli azo boyanın kullanıldığı beyan edildi.

Yapılan duyuru kapsamında ürünlerde sağlık üzerinde ciddi anlamda olumsuz etkileri olan 3-MCPD bileşiğinin güvenli limitin 3,5 katı oranında yüksek olduğu beyan edildi. Duyuru kapsamında ürünlerde yapılan analizlerde 1250 mcg/kg-ppb düzeyinde olması gereken 3-MCPD oranının 4298 mcg/kg-ppb düzeyinde tespit edildiği duyuruldu. 3-MCPD olarak bilinen bileşik rafine edilmiş yağlarla üretilen margarinlerde ve özellikle palm yağı gibi yağların rafinasyon sürecinde oluşuyor. Böbrek ve karaciğerde hasara yol açabilen bu bileşen, ayrıca kanserojen etkisiyle de biliniyor. Bu bileşenin ayrıca erkek üreme sağlığı üzerinde de olumsuz etkilere yol açabileceğine dair bilimsel çalışmalar yer alıyor.
Üründe tespit edilen glisidil esterlerinin de benzer kaynaklardan oluştuğu ve insanlar üzerinde hem toksik hem de genotoksik etkileri olduğu görülüyor. Yapılan duyuru kapsamında ürünlerde güvenli limitin 2 katından yüksek oranda glisidil esterler tespit edildiği anlaşılıyor. Buna göre 1000 mcg/kg-ppb düzeyinde olması gereken glisidil esterlerin üründe 2165 mcg/kg-ppb düzeyinde olduğu görülüyor. Benzer şekilde rafine bitkisel yağlar ve özellikle palm yağının yüksek sıcaklıkta rafine edilmesi sonrasında oluşan kimyasal bileşikler olan glisidil esterleri, Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı IARC tarafından 2A grubunda “muhtemelen kanserojen” olarak sınıflandırılıyor. Diğer yandan bu bileşiğin genotoksik etkisi olduğuna dair bilimsel çalışmaların olduğu anlaşılıyor.

Ürünlerde son olarak yapılan duyuru kapsamında çocuklarda hiperaktiviteyi tetikleyebileceği bilinen ve endüstriyel ürünlerde E110 koduyla sarı renk vermesi amacıyla kullanılan Sunset Yellow bileşeninin izinsiz şekilde kullanıldığı belirtiliyor. Bu haliyle markası ve ismi açıklanmayan bu zehir saçan ürün, Türkiye’de üretilerek Hollanda’ya ihraç edildikten sonra yapılan bu denetim ve analiz çalışmalarının ardından piyasadan toplatılarak, satışının yasaklandığı duyurusu yapılıyor. Söz konusu ürünle ilgili herhangi bir bilgi alabilirsek, başta çocuklarımız olmak üzere tüm tüketicileri korumak adına bilgilendirme sağlayacağız.